بازیافت محتوا در عمل؛ چگونه زمان و انرژی‌مان را با بازیافت محتوا نجات دهیم؟ (به قلمِ ندا عروضی)

باکیفیت‌ترین محتوایی که تابه‌حال تولید کرده‌اید چه بوده است؟ چقدر زمان و انرژی برای تولید‌کردن این خوراک دست اول صرف کرده‌اید؟ بگذارید جوابم به این سؤال را با شما به اشتراک بگذارم. کاربردی‌ترین محتوایی که تا‌به‌حال تولید کرده‌ام، مقاله‌ای دربارۀ انواع تبلیغات در یکتانت بود. یک ماه بیشتر از حضورم در شرکت نگذشته بود که متوجه تماس‌های بی‌شمار مشتریان و پاسخ‌های تقریباً مشابه تیم پشتیبانی بودم. پرسیدم جایی در سایت وجود دارد که دربارۀ انواع تبلیغاتمان توضیح داده باشیم؟ سری به علامت نه تکان دادند و من دست‌به‌کار شدم.

اکنون حدود دو سال از آن روز می‌گذرد. تیم پشتیبانی هر روز بیشتر از دیروز آن مقاله را برای مشتریان می‌فرستند و من از تولید این محتوای کاربردی بیشتر لذت می‌برم. شاید باورتان نشود، ولی این محتوا را از صفر تولید کردیم، بدون ترجمه و صرفاً با سؤال از تیم پشتیبانی و فروش. زمان و انرژی زیادی از ما گرفت، حدود ده روز طول کشید، ولی برای سال‌ها قابل استفاده است و هم به تیم پشتیبانی و هم به مشتریان کمک زیادی می‌کند.

ده روز زمان و انرژی! زیاد به نظر می‌رسد. به نظر شما از محتوای این مقاله چه استفاده‌های دیگری می‌توانیم بکنیم؟ چند ثانیه صبر کنید. جلوتر نروید. به این سؤال فکر کنید. احتمالاً می‌توانیم این خوراک را به محتوای کاتالوگ، لندینگ، سناریوی ویدئو، پادکست، اینفوگرافیک و… تبدیل کنیم؛ بدون اینکه نیاز باشد از صفر برای تولید خوراک وقت و انرژی بگذاریم. به این فرایند، بازیافت محتوا یا Content Recycling یا Content Repurposing می‌گوییم.

بازیافت محتوا

بازیافت محتوا روشی است که اگر بتوانیم آن را درست به کار ببریم، سرعت تولید محتوایمان دو چندان می‌شود. اسم این کار را ماشین محتوا گذاشته‌ام. لازم است تأکید کنم برای اینکه این ماشین درست کار کند و چرخ‌دهنده‌هایش به‌موقع و سرجای خود بچرخند، نیاز به هماهنگی و تقسیم وظایف دقیق بین اعضای تیم دارد. اگر دربارۀ بازیافت محتوا جست‌وجو کنید، بیشترین چیزی که با آن روبه‌رو می‌شوید، تبدیل محتوای بلاگ به ایبوک، ویدئو و انواع دیگر محتواهاست، ولی در این مقاله قصد دارم شما را با چگونگی انجام بازیافت محتوا در عمل آشنا کنم.

هر موضوع یک درخت است. بله! درست متوجه شده‌اید. در جنگل انبوه تولید محتوا، هر موضوع را یک درخت در نظر بگیرید و به کارتان ادامه دهید. بگذارید با مثالی ساده تا انتها پیش برویم. فرض کنید شما یک پلتفرم اینفلوئنسر مارکتینگ هستید و می‌خواهید دربارۀ اینفلوئنسر مارکتینگ تولید محتوا کنید. در این مثال، درخت شما اینفلوئسر مارکتینگ است. ریشه، تنه و تاج، سه قسمت اصلی هر درخت است. پس درخت اینفلوئنسر مارکتینگ شما هم باید این سه اجزا را داشته باشد.

از ریشه شروع کنید. طبیعتاً کسی انتظار ندارد از روز اول درخت شما پر‌شاخ‌و‌برگ و با میوه‌های رسیده باشد. ریشه می‌شود تمام محتواهایی که خوراک اصلی موضوع اینفلوئنسر مارکتینگ هستند که اغلب در قالب مقاله خودنمایی می‌کند. برای این کار کافی است بدون درنظرگرفتن هیچ‌گونه محدودیتی، هر تیتر و موضوعی را که به ذهنتان می‌آید، روی کاغذ بیاورید. نوشتید؟ تبریک می‌گویم. حالا شما تعداد زیادی تیتر پیرامون اینفلوئنسر مارکتینگ دارید. از بین تیترهایی که در نظر گرفته‌اید، بهترین‌ها و مرتبط‌ترین‌ها با کسب‌وکار و پرسونایتان را انتخاب کنید. فرض کنید درنهایت از بین ۶۰ تیتر، ۴۰ تیتر برای ریشه‌های این درخت فرضی باقی می‌ماند. حال شما ۴۰ موضوع دارید. دست‌به‌کار شوید و نوشتن را شروع کنید: ۴۰ موضوع، ۴۰ مقاله. ریشه‌های درخت اینفلوئنسر مارکتینگ کامل شد. حالا زمان دسته‌بندی این ۴۰ موضوع است.

تا‌به‌حال به بلاگ هاب‌اسپات سر زده‌اید؟ هاب‌اسپات بلاگ موردعلاقۀ من است. در هر بلاگ، ایبوکی متناسب با موضوع مقاله پیشنهاد می‌دهد. من همیشه مات و مبهوت، به ایبوک‌های پیشنهادی‌شان نگاه می‌کردم و از خودم می‌پرسیدم چطور می‌توانند برای هر مقاله یک ایبوک مرتبط پیشنهاد دهند، تا اینکه با بازیافت محتوا آشنا شدم. از همین تریبون شما را به دیدن بلاگشان دعوت می‌کنم.

برگردیم سر بحث اصلی‌مان. زمان دسته‌بندی این ۴۰ موضوع است. رسیدیم به تنۀ درخت. تنۀ درخت می‌شود هر محتوای جامع و کاملی پیرامون موضوع اصلی. این محتوای جامع می‌تواند در قالب راهنمای کامل یا کتاب الکترونیکی باشد. به‌طور‌کلی، هر کتاب الکترونیکی از کنار هم قرار دادن چند بلاگ تولید می‌شود. در این مرحله شما می‌توانید ۴۰ مقالۀ خود را دسته‌بندی کنید و با ساختاردادن مقالات کنار هم، یک تا چهار ایبوک تولید کنید.

فرض کنید با کنار هم قرار دادن ۱۰ مقالۀ اول، ۱۵ مقالۀ دوم و ۱۵ مقالۀ انتهایی، سه ایبوک تولید کرده‌اید. حال می‌توانید در هر مقاله ایبوک متناسب با مقاله را پیشنهاد دهید و در ازای دانلود فایل ایبوک، از مخاطبانتان لید یا سرنخ (شماره تلفن، ایمیل و…) دریافت کنید.

اکنون شما ریشه‌هایی قوی و تنۀ تنومندی دارید. کم‌کم بوی بهار به مشام می‌رسد. وقت سبز‌شدن برگ‌ها و شکوفه‌زدن است. نوبت درست‌کردن تاج درخت است. در این مرحله شما می‌توانید از خوراک‌های کاربردی که تولید کرده‌اید، به نحو احسن استفاده کنید و آن‌ها را به‌صورت‌های ویدئو، پادکست، اینفوگرافیک، وبینار و از همه مهم‌تر، پست‌های شبکه‌های اجتماعی، دربیاورید.

سه نکتۀ کلیدی

فقط حواستان به سه نکته باشد:

1. اصول سئو را در مقاله‌هایتان فراموش نکنید و حسابی مراقب هم‌نوع‌خواری (کنیبالایز) باشید.
2. در ۹۹درصد مواقع برای تبدیل محتوا از نوعی به نوعی دیگر، نیاز به بازبینی نحوۀ جمله‌بندی است. طبیعتاً متن بلاگ نمی‌تواند عیناً در پادکست خوانده شود. یادتان باشد بازیافت محتوا خوراک اصلی را در اختیارتان می‌گذارد، ولی برای استفادۀ درست نیاز است که ارزشی علاوه بر خوراک اولیه خلق کنید و محتوا را با توجه به نوع محتوای مقصد بومی‌سازی کنید.
3. هرجا نیاز بود کم و زیاد کنید. احتمالاً اگر بخواهید بلاگ را به ایبوک یا وبینار تبدیل کنید، لازم است مقاله را بیشتر بسط بدهید. در نقطۀ مقابل، اگر قرار است از آن مقاله پست سوشال دربیاورید، کافی است قسمت‌هایی از آن را انتخاب و بقیه را حذف کنید.